Το 85% των ζευγαριών θα επιτύχει μία εγκυμοσύνη μετά τον πρώτο χρόνο προσπαθειών. Στατιστικά, το 92% των ζευγαριών θα επιτύχουν μία εγκυμοσύνη στα 2 χρόνια προσπαθειών. Περίπου, ένα στα εφτά ζευγάρια μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα στη επίτευξη μίας εγκυμοσύνης κατά το πρώτο έτος προσπαθειών. Παρ’ όλα αυτά, περισσότερα από τα μισά αυτά υπογόνιμα ζευγάρια, θα τα καταφέρουν τον επόμενο χρόνο χωρίς κάποια θεραπεία. Η υπογονιμότητα, επομένως, είναι μία συχνή κατάσταση, δεν αποτελεί ταμπού και πρέπει να αντιμετωπίζεται από το ζευγάρι σε συνεργασία με τον ειδικό γιατρό Αναπαραγωγής.
Υπογονιμότητα ανδρικής αιτιολογίας
Αζωοσπερμία ή συνδυασμός σοβαρής ολιγοσπερμίας, ασθενοσπερμίας ή τερατοσπερμίας, που προκύπτει από δύο σπερμοδιαγράμματα με διαφορά 75 ημερών μεταξύ τους.
Γυναικεία υπογονιμότητα λόγω σαλπιγγικού παράγοντα
Σοβαρές ανωμαλίες και στις δύο στις σάλπιγγες που δεν διορθώνονται χειρουργικά ή μετά από αμφοτερόπλευρη σαλπιγγεκτομία.
Ανεξήγητη υπογονιμότητα
Καταστάσεις όπου δεν ανευρίσκεται σαφής παράγοντας υπογονιμότητας, ιδίως μετά από αποτυχημένες προσπάθειες σπερματέγχυσης.
Ενδομητρίωση
Περιπτώσεις εμμένουσας υπογονιμότητας που συνδυάζονται με μέτρια ή σοβαρή ενδομητρίωση , ή περιπτώσεις γυναικών με ήπια ή μέτρια ενδομητρίωση που δεν κατάφεραν να επιτύχουν εγκυμοσύνη μετά από χειρουργική θεραπεία ή/και σπερματέγχυση.
Διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας
Αναφέρεται σε γυναίκες που δεν επιτυγχάνουν ωοθυλακιορρηξία παρά τη χορήγηση φαρμάκων, όπως π.χ. γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια ή γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας.
Συνδυασμός ανδρικού και γυναικείου παράγοντα
Για παράδειγμα συνδυασμός ασθενοσπερμίας και ενδομητρίωσης.
Διατήρηση της γονιμότητας
Καταστάσεις όπου είναι απαραίτητη η κατάψυξη γαμετών ή εμβρύων, πριν την έναρξη θεραπείας που μπορεί να καταστρέψει τα ωάρια ή τα σπερματοζωάρια, όπως σε περιπτώσεις καρκίνου ή άλλων σοβαρών ασθενειών.
Προεμφυτευτική γενετική διάγνωση (PGD)
Αφορά σε ζευγάρια με πιθανότητα να γεννήσουν παιδιά με σοβαρές γενετικές διαταραχές (π.χ.: κυστική ίνωση) ή σε ζευγάρια με καθ’έξιν αποβολές σε περίπτωση που είναι φορείς ισορροπημένων χρωμοσωμιακών μεταθέσεων.
Άλλες καταστάσεις που μπορεί να βρει εφαρμογή η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ανάλογα με το νομικό πλαίσιο της χώρας όπου εφαρμόζεται είναι οι εξής:
Προεμφυτευτικό screening (PGS)
Σε ζευγάρια με ανεξήγητες καθ’ εξιν εκτρώσεις, ή σε περιπτώσεις επανειλημμένων αποτυχιών εμφύτευσης.
PGS για επιλογή του φύλου
Σε ζευγάρια που επιθυμούν για μη ιατρικούς λόγους να προεπιλέξουν το φύλο του εμβρύου.
Διατήρηση της γονιμότητας σε άγαμα άτομα
Κρυοσυντήρηση ωαρίων ή κρυοσυντήρηση εμβρύων άγαμων γυναικών μετά από γονιμοποίηση των ωαρίων από σπέρμα δότη.
Ζευγάρια του ίδιου φύλου
Στο Ηνωμένο Βασίλειο και κάποιες άλλες δυτικές χώρες, είναι επιτρεπτή η εφαρμογή υποβοηθούμενης αναπαραγωγής για ζευγάρια του ίδιου φύλου με χρήση δανεικού σπέρματος ή δανεικού ωαρίου ή ακόμη και με παρένθετη μητρότητα.
Με δεδομένο ότι το σπερματοζωάριο μπορεί να επιβιώσει και να είναι γόνιμο έως και 5 ημέρες μετά την εκσπερμάτιση, ενώ το ωάριο μπορεί να γονιμοποιηθεί έως και 1 ημέρα μετά την ωοθυλακιορρηξία, προκύπτει ότι οι γόνιμες ημέρες σας ξεκινούν 5 ημέρες πριν την ωοθυλακιορρηξία έως τελειώνουν 1 ημέρα μετά από αυτή. Άρα μπορείτε να υπολογίσετε ποια είναι η ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας σας, για να έχετε στοχευμένα σεξουαλική επαφή. Κατά κανόνα, ωοθυλακιορρηξία συμβαίνει 14 ημέρες πριν την περίοδο. Έτσι, σε έναν ιδανικό κύκλο των 28 ημερών, θα συμβεί την 14η ημέρα από την αρχή του κύκλου (28-14=14), ενώ σε ένα κύκλο 32 ημερών θα συμβεί την 18η ημέρα του κύκλου (32-14=18). Προσδιορίζοντας, με αυτόν τον τρόπο την ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας σας, φροντίστε να έχετε επαφές 5 ημέρες πριν και 1 ημέρα μετά την ωοθυλακιορρηξία σας, με συχνότητα επαφών μέρα παρά μέρα. Άρα, σε ένα κύκλο 28 ημερών, ξεκινήστε τις επαφές από την 10η μέχρι και τη 15η ημέρα, ώστε να εξασφαλίσετε ότι θα υπάρξει εκσπερμάτιση την κατάλληλη μέρα του κύκλου σας.
Υπάρχει μια σειρά φαρμάκων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ανάλογα με την περίσταση, στους κύκλους της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης. Αυτά είναι οι γοναδοτροφίνες (FSH ή συνδυασμός FSH και LH), που έχουν ως κύρια δράση τη πρόκληση πολλαπλής ωοθυλακιορρηξίας. Χορηγούμε, λοιπόν, αυτές τις ορμόνες σε ενέσιμη μορφή υποδορίως, συνήθως καθημερινά και σε ορισμένες περιπτώσεις με τη μορφή μιας εβδομαδιαίας ένεσης. Το αποτέλεσμα είναι να στρατολογούνται συνήθως περισσότερα από ένα ωοθυλάκια, με αποτέλεσμα να παράγονται περισσότερα από ένα ωάρια. Άλλη κατηγορία φαρμάκων είναι τα ανάλογα της GnRH (με δράση αγωνιστή ή ανταγωνιστή), η κύρια χρήση των οποίων αφορά στην καθυστέρηση της ωοθυλακιορρηξίας, γεγονός που μας επιτρέπει να προγραμματίσουμε την ακριβή ώρα της ωοθυλακιορρηξίας και επομένως τη κατάλληλη στιγμή για ωοληψία. Η προτίμηση της χρήσης GnRH αγωνιστή ή GnRH ανταγωνιστή αλλά και η διάρκεια της χρήσης τους, εξαρτάται από το πρωτόκολλο διέγερσης που θα επιλέξουμε. Η χοριακή γοναδοτροπίνη, αποτελεί άλλο ένα φάρμακο της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης, η οποία εξαιτίας της υψηλής χημικής συγγένειας της με την LH, οδηγεί στη σύνδεση της με τους υποδοχείς της LH, όπου και μιμείται τη δράση της. Έτσι η ωοθήκη λαμβάνει το σήμα για να προχωρήσει σε ωοθυλακιορρηξία μετά από 36 ώρες από τη χορήγηση της χοριακής γοναδοτροπίνης (φυσιολογικά το σήμα αυτό το λαμβάνει η ωοθήκη από την LH, η αύξηση των επιπέδων της οποίας οδηγεί σε ωοθυλακιορρηξία). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υποδεκτικότητα του ενδομητρίου παίζει βασικό ρόλο στην επιτυχία ή αποτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης μετά την εμβρυομεταφορά. Για να βελτιώσουμε αυτήν την υποδεκτικότητα χορηγούμε προγεστερόνη, κατά τη λεγόμενη ωχρινική φάση, είτε αμέσως μετά την ωοληψία, είτε αμέσως μετά την εμβρυομεταφορά. Η προγεστερόνη χορηγείται μέχρι το τεστ κυήσεως (14 ημέρες μετά την εμβρυομεταφορά) και αν αυτό είναι θετικό συνεχίζει να χορηγείται μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου της εγκυμοσύνης. Άλλα φάρμακα, που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση, είναι τα οιστρογόνα, η κιτρική κλομιφαίνη, η μετφορμίνη, η κορτιζόλη, η ασπιρίνη, η ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους και τα αντιβιοτικά.