Όταν είστε έγκυος, μοιράζεστε τα πάντα με το μωρό σας. Αυτό σημαίνει ότι εάν έχετε εμβολιαστεί στο παρελθόν για κάποιες ασθένειες, τα αντισώματα σας προστατεύουν εσάς και το μωρό σας από τις ασθένειες αυτές. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο οργανισμός σας είναι ευάλωτος σε λοιμώξεις, οι οποίες μπορούν να βλάψουν εσάς ή το έμβρυο σας.
Πως μπορώ να γνωρίζω εάν η άμυνα του οργανισμού μου είναι επαρκής;
Είναι σημαντικό να διατηρείτε ένα αρχείο, ώστε να γνωρίζετε ποιά εμβόλια έχετε κάνει και πότε. Κατά τον προγεννητικό έλεγχο, θα σας ζητηθεί από το γιατρό σας να κάνετε κάποιες ειδικές εξετάσεις αίματος, στις οποίες θα προσδιοριστεί το επίπεδο ανοσίας σας απέναντι σε κάποιες λοιμώξεις. Η ερυθρά, το τοξόπλασμα, ο κυτταρομεγαλοϊός, η ηπατίτιδα B, η ηπατίτιδα C, η σύφιλη και το AIDS αποτελούν τις συνήθεις λοιμώξεις που ελέγχουμε στον προγεννητικό έλεγχο.
Επιθυμώ να μείνω έγκυος. Πρέπει να εμβολιαστώ;
Καλό θα ήταν πριν μείνετε έγκυος να γνωρίζετε το ιστορικό των εμβολιασμών σας και να ελέγξετε, εάν χρειαστεί, τα επίπεδα της ανοσίας σας απέναντι σε κάποιες λοιμώξεις. Κάποια εμβόλια απαγορεύεται να γίνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως π.χ. το εμβόλιο MMR (ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα) και το εμβόλιο της ανεμοβλογιάς, τα οποία θα ήταν σωστό να τα κάνετε τουλάχιστον ένα μήνα πριν μείνετε έγκυος. Τα εμβόλια για την ιλαρά, καθώς και για την ηπατίτιδα Β, συστήνεται να γίνονται πριν την εγκυμοσύνη, σε περίπτωση που δεν υπάρχει επαρκής τίτλος αντισωμάτων.
Είμαι έγκυος. Μπορώ να εμβολιαστώ;
Υπάρχουν κάποια εμβόλια τα οποία επιτρέπεται να γίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το εμβόλιο για τη γρίπη συστήνεται να γίνεται σε οποιοδήποτε τρίμηνο της εγκυμοσύνης, καθώς είναι ασφαλές και απαραίτητο ιδίως από τους μήνες Οκτώβριο έως Μάιο, όπου υπάρχει έξαρση της εποχιακής γρίπης. Εάν πάσχετε από κάποιο αναπνευστικό ή καρδιολογικό νόσημα και είστε έγκυος, συστήνεται να κάνετε το εμβόλιο πριν την έναρξη της περιόδου της εποχιακής γρίπης. Το όφελος από το εμβόλιο κατά της γρίπης είναι διπλό, προστατεύοντας όχι μόνο εσάς αλλά και το μωρό σας και για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του, όπου απαγορεύεται να εμβολιαστεί για τη γρίπη. Ένα άλλο εμβόλιο που συστήνεται να γίνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι το εμβόλιο για το τέτανο, τη διφθερίτιδα και το κοκίτη. Ιδανικά, συνιστούμε να γίνεται στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως π.χ. εάν ταξιδεύετε, συζητήστε με το γιατρό σας το ενδεχόμενο να εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Α, την ηπατίτιδα Β ή τον μηνιγγιτιδόκοκκο Β. Το εμβόλιο κατά της λύσσας μπορεί να γίνει στην εγκυμοσύνη σε περίπτωση αυξημένου κινδύνου νόσησης από τη λύσσα. Τέλος, σε οποιαδήποτε εβδομάδα της εγκυμοσύνης, είναι απαραίτητο να εμβολιαστείτε για τον κορονοιό, αφού έχει αποδειχθεί ότι τα mRNA εμβόλια έναντι του Covid-19, είναι απολύτως απαραίτητα και ασφαλή σε όλα τα τρίμηνα της κύησης.
Ποια εμβόλια απαγορεύεται να κάνω κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Τα εμβόλια τα οποία περιέχουν ζώντες εξασθενημένους ιούς απαγορεύεται να γίνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα εμβόλια για την ιλαρά, την ερυθρά, τη παρωτίτιδα, την ανεμοβλογιά, τη φυματίωση και τον ιό HPV, αντενδείκνυται να γίνονται σε όλα τα τρίμηνα της εγκυμοσύνης.
Γέννησα και θηλάζω. Ποια εμβόλια μπορώ να κάνω;
Κατά τη διάρκεια της λοχείας και του θηλασμού, τα περισσότερα εμβόλια μπορούν να γίνουν με ασφάλεια, τόσο για τη μητέρα όσο και για το νεογνό της. Τα μόνα εμβόλια, τα οποία γενικώς αντενδείκνυται κατά τη περίοδο αυτή, είναι το εμβόλιο κατά της ευλογιάς και το εμβόλιο κατά του κίτρινου πυρετού. Όλα τα υπόλοιπα εμβόλια, είτε με ανενεργούς είτε με ζώντες εξασθενημένους ιούς, μπορούν με ασφάλεια να χορηγηθούν κατά τη περίοδο του θηλασμού. Τα εμβόλια με ανενεργούς ιούς δεν παρουσιάζουν κανένα κίνδυνο, καθώς δεν μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη ούτε στη θηλάζουσα μητέρα αλλά ούτε και στο νεογνό, ενώ τα περισσότερα εμβόλια με ζώντες εξασθενημένους ιούς δεν περνάνε στο μητρικό γάλα. Παρόλο που ζώντες εξασθενημένοι ιοί μετά το εμβόλιο κατά της ερυθράς έχουν βρεθεί στο μητρικό γάλα, η παρουσία τους δεν είναι ικανή να βλάψει το νεογνό, με αποτέλεσμα να συστήνεται η ανοσοποίηση για τον ιό της ερυθράς κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Πρέπει να κάνω κάποιο εμβόλιο μόλις γεννήσω;
Αμέσως μόλις γεννήσετε και εφόσον οι εξετάσεις σας έχουν δείξει ότι δεν έχετε επαρκή τίτλο αντισωμάτων για κάποιες λοιμώξεις, ίσως χρειαστεί να εμβολιαστείτε, ώστε να προστατεύσετε το μωρό σας. Οι λοιμώξεις αυτές είναι ο κοκίτης, η ιλαρά, η ερυθρά, η παρωτίτιδα και η ανεμοβλογιά. Ο εμβολιασμός για αυτές τις λοιμώξεις μπορεί να γίνει ακόμη και πριν βγείτε από το μαιευτήριο.
Ποιες παρενέργειες μπορεί να εμφανίζω μετά από έναν εμβολιασμό;
Ακόμη και τρεις εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό μπορεί να εμφανιστούν κάποιες ήπιες παρενέργειες, όπως πυρετός, ήπιος πόνος, ερυθρότητα και οίδημα στο σημείο της ένεσης, ήπια κεφαλαλγία ή ακόμη και μη μεταδοτικό εξάνθημα, ανάλογα με το εμβόλιο το οποίο θα κάνετε. Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων είναι τις περισσότερες φορές ήπιες, ενώ σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανίσετε σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, για τις οποίες πρέπει να ενημερώσετε άμεσα το γιατρό σας. Σε περίπτωση που έχετε αλλεργία στα αυγά, ιστορικό συνδρόμου Guillain-Barre ή έχετε εμφανίσει αναφυλαξία σε προηγούμενο εμβολιασμό, πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό σας πριν εμβολιαστείτε.
